Imbuki ya kahayile kenako ilolile milimo iyo ili midimu, aliyo lulu igenhaga matwajo mingi ukubhanhu abho bhagayitumamaga chiza. Abho bhagiyogohaga imilimo yiniyo bhagapandikaga makoye umumakaya gabho. Ijinagupandika maendeleo ga wanguwangu igelelilwe imilimo yiniyo imidimu itumamwe na bhanhu. Huna gwene abhanhu bhagakayombaga akahayile kenako ukubhob’a bha milimo giki, ‘mgogohaga midimu ginehe, igutumang’wa na nani?’ (liso lyobha uzidukangwa isakisaki).
Akahayile kenako kagalenganijiyagwa kubhanhu abho bhali bhob’a bha guitumama imilimo imidimu. Amizo gabho gali mob’a abhanhu bhenabho. Bhagab’izaga bhayigegelile imimili yabho. Kunguno yiniyo bhadajibhejaga chiza ikaya jabho. Jigikalaga nikoye lya bhugayiwa bho jiliwa bhuli ng’waka. Abhanhu abho bhalibihi nabho, bhagabhakomelejaga guitumama ni milimo yiniyo imidimu bhoguyomba giki, ‘mgogohaga midimu ginehe, igutumamwa na nani!’
Akahayile kenako kalanga bhanhu kuleka b’ob’a bho guitumama imilimo imidimu, kunguno imilimo yiniyo idulile gub’ingija makoye umukaya jabho. Yigelelilwe abhanhu bhenabho b’aitumame imilimo yiniyo bho gwiyumilija mpala bhayimale chiza kugiki bhadule kupandika maendeleo wangu wangu umukaya jabho.
KISWAHILI: VIPI MNAOGOPA MAGUMU, YATAFANYWA NA NANI?
Chanzo cha msemo huo chaangalia kazi zilizo ngumu lakini huleta mafanikio mengi kwa watu wazifanyao vizuri. Pamoja na hayo, wengine huziogopa kazi hizo. Tabia hiyo husababisha baadhi yao hupata matatizo kwenye familia zao. Hata hivyo, ili kupata maendeleo ya haraka, kazi hizo ngumu yafaa zifanywe na watu wapendao maendeleo. Ndiyo maana watu huusema msemo huo kwa wale waogopao kazi ngumu, kwamba, ‘mnaogopa magumu yatafanywa na nani?’
Msemo huo hulinganishwa kwa watu walio waoga wa kufanya kazi ngumu. Macho yao ni maoga ya kazi hizo ngumu. Watu hao huidekeza miili yao na ndiyo maana hawazijengi vizuri familia zao. Hali hiyo husababisha familia hizo kusumbuliwa na matatizo ya kukosa chakula kila mwaka. Hivyo kutokana na hali hiyo, watu walio jirani nao huwahimiza kuzifanya kazi hizo kwa kutumia msemo huu kwamba, ‘‘mnaogopa magumu yatafanywa na nani!”
Msemo huo hufundisha watu kuacha woga wa kuzifanya kazi zilizo ngumu kwa sababu kazi hizo zaweza kuwaondolea matatizo kwenye familia zao. Yafaa watu hao wazifanye kazi hizo kwa uvumilivu mpaka wazimalize vizuri ili waweze kupata maendeleo kwa haraka kwenye familia zao.
Msemo huo huwafundisha watu walio waoga wa kazi ngumu kujitegemea kwa kuzifanya kazi hizo kwa uvumilivu.
(1 Petro 3:14; Mathayo 10:28).
ENGLISH: HOW COME YOU ARE AFRAID OF DIFFICULT TASKS; WHO WILL DO THEM?
The origin of this saying is hard work, but which brings a lot of benefits to those who do it well. Still, some are afraid of such work. This behavior leads to some of such people to experience problems in their families. However, in achieving rapid development, these difficult tasks must be carried out by the interested people. That is why people say the saying to those who are afraid of the hard work, ‘How come you are afraid of difficult tasks, who will do them?’
The saying is used comparatively to despise those people who do not want to work hard in their lives. Their eyes are always scared of hard work. These people take care of their bodies that is why they do not build their families well. This often results to sufferings of those families from food shortages every year. As a result, the neighbors urge them to do the difficult tasks using the saying, ‘‘how come you are afraid of difficult tasks; who will do them?’
The saying teaches people to let go of the fear of doing the difficult tasks because failure to do those tasks, in turn, may take a heavy toll on their families. It is befitting for such individuals to persevere in hard work until it is finished well so that their families can make rapid progress.
The saying imparts the hard-working spirit in people for self-reliance.
(1 Peter 3:14; Matthew 10:28).