Imbuki ya kahayile kenako ilolile ngong’ho na ng’home. Ingong’ho igalenganijiyagwa na ginhu ijo jili ja solob’o, ing’home igalenganijiyagwa na ginhu ijasagara.
Kuyiniyo lulu, akahayile kenako kalolile bhanhu abho bhagajinjaga ginhu ijo jili na solobho nhale guti lishamba. Aliyo lulu, ihela jinijo bhagajigulilaga ginhu ijo jidi na solobho, guti gujinja ishamba na gugula pigipigi.
Abhanhu bhenab’o b’agagulaga ginhu ja sagara. Hunagwene bhagawilagwa na b’ichab’o bho kahayile kenako ulu b’ajijinja iginhu ja solob’o na gugula ginhu ija sagala.
Akahayile kenako kagalenganijiyagwa kubhanhu abho bhagajikenagulaga ijikolo jabho ku ginhu ijo jidi na solobho. B’agajitumamilaga isab’o jab’o jinijo b’o gujigulila ginhu ijo jili jasagara. Abhichab’o bhagab’ahugulaga abhanhu bhenabho bho gubhawila giki, ‘bhajinja ngong’ho b’agula ng’home.
Akahayile kenako kalanga bhanhu gujitumila isab’o jabho bhogujigulila ginhu ijo jilinasolobho. Kab’alemeja abhanhu bhenabho ugujikenagula isab’o jinijo kugiki jidule gub’ambilija ahashigu ijahab’utongi.
KISWAHILI: MMEUZA BUNDUKI MKANUNUA RUNGU!
Chanzo cha msemo huo huangalia Bunduki na Rungu. Bunduki hulinganishwa na kitu cha thamani kama shamba, na Rungu hulinganishwa na kitu kisicho na thamani kama pikipiki ikilinganishwa na shamba. Hicho ni kitu cha hovyo.
Kwa hiyo basi, msemo huo huangalia watu wale wauzao vitu vya thamani kubwa na kuitumia pesa hiyo kwa kununulia kitu cha hovyo, yaani kitu kisicho na thamani.
Watu hao huambiwa na wenzao wakionywa kwa kutumia msemo huo wauzapo vitu vya thamani na kuitumia vibaya hela hiyo waliyoipata. Wenzao hao husema, “mmeuza Bunduki mmenunua Rungu!”
Msemo huo hulinganishwa kwa watu wale watumiao vizuri mali zao kwa kuzinunulia vitu visivyo na thamani. Watu hao huzitumia mali zao kwa kununulia vitu vya hovyo. Wenzao huwaonya kwa kuutumia msemo huo wakisema, ‘mmeuza Bunduki na mmenunua Rungu.’
Msemo huo hufundisha watu kutumia mali zao kwa kununulia vitu vyenye thamani badala ya kuziharibu kwa kuzitumia kwenye mambo ya hovyo.
Msemo huo huwakataza watu hao kuziharibu hovyo mali zao ili ziweze kuwasaidia baadaye kwa kuwaletea maendeleo maishani mwao. Wasiuze vitu vya thamani kama shamba na kununua pikipiki.
Matendo ya Mitume 2:36-39.
ENGLISH: YOU HAVE SOLD A GUN AND BOUGHT A CLUB!
The origin of this saying is a gun and a club. A gun is compared to something that is valuable such as a field. A club is compared to something less valuable as a motorcycle in comparison with a field, which is considered to be a useless thing.
Therefore, the saying suites those people who sell valuables and spend the resulting money on buying something of less value or of no value at all.
These people are told this saying by their peers as a warning when they sell valuables and misuse the money they have earned. Their peers say, “You have sold a gun and bought a club!”
The saying is used compared to remind people to make good use of their possessions by purchasing valuables. Such people should not blindly use their wealth to buy luxurious items. Otherwise, their peers will warn them by using the saying, ‘you sold a gun and bought a club.’
The saying teaches people to use their possessions by buying valuable things instead of wasting them.
It prohibits them from misusing their properties so that they can benefit them in the future by bringing prosperity to their lives. They should not sell precious things like a farm for buying a motorcycle.
Acts 2: 36-39.