Imbuki ya lusumo lunulo ilolile ndimu iyo igitanagwa sub’uya, nu munhu uyooyib’uluchaga gwandya. Indimu yiniyo igalingagwa na bhanhu abho bhagailyaga inyama yayo. Umunhu uyo uibhulucha isub’uluya agasolaga ubhula bhoyo ulu ubhulagwa. Hunagwene, abhanhu bhagahayaga giki, ‘uogwib’ulucha isub’uya huyo alapandike ubhutumbo.’
Ulusumo lunulo lugalenganijiyagwa kubhanhu abho bhagagukuja milimo ya bhanhu nulu bhakikala abhanhu benekele bhatina lukumo. Abhanhu bhenabho bhagailekega imilimo yabho iyasolobho bhalondeja ya bhangi iyo idinasolobho nghale kubhoyi. Imilimo yiniyo yilenganilile nubhula bho sub’uya ubho bhudina solobho nhale kuli munhu ng’wunuyo uyo ojimijaga makanza mingi aguipejaga isub’uya yiniyo. Hunagwene abhanhu bhagayombaga giki, ‘uogwib’ulucha isub’uya huyo alapandike ubhutumbo.’
Ulusumo lunulo lolanga bhanhu gumana ugugeleka isolobho ya nimo go munhu uyo wigelelilwe gulumbilijiwa chiza. Ubhumani bho bhugeleki bhunubho, bhugub’ambilija abhanhu bhenabho ijinagub’itila ya nhana abho bhagikalaga nabho, umuwikaji bhobho.
KISWAHILI: ANAYEMKURUPUSHA DIGIDIGI NDIYE APATAYE UTUMBO
Chanzo cha methali hiyo chaangalia myama pori aitwaye digidigi, na mtu aliyemkurupusha. Myama huyo huwindwa na watu wale wailao nyama yake. Mtu aliyemkurupusha digidigi huyo huchukua utumbo wake, baada ya myama huyo kuuawa, licha ya kazi ngumu aliyoifanya mtu huyo. Ndiyo maana watu husema kwamba, ‘anayemkurupusha digidigi ndiye atakayepata utumbo.’
Methali hiyo hulinganishwa kwa watu ambao huthamini kazi za watu wengine, hata kama watu wenyewe si maarufu sana. Watu hao huziacha kazi zao zilizo na thamani kubwa na kufuata kazi za wengine zenye thamani ndogo ukilinganisha na zao. Kazi hizo hulingana na utumbo wa digidigi ambao hauna faida kubwa kwa mtu aliyepoteza muda mwingi akimfukuza myama huyo. Ndiyo maana watu husema kwamba, ‘anayemkurupusha digidigi ndiye atapataye utumbo.’
Methali hiyo hufundisha watu kuelewa namna ya kupima thamani ya kazi ya mtu na kumpatia haki anayestahili kupewa. Uelewa huo utawasaidia watu hao katika kuwatendea haki wale waishio nao maishani mwao.
Mathayo 9:21;
Luka 12:32- 34;
Wakolosai 3:1-2.
ENGLISH: HE WHO DASHES THE DIKDIK GETS ITS DIGESTIVE TRACT.
The origin of this proverb is a wild animal named dikdik, and a person who sees it first and makes it run in great hurry. The animal is hunted by those who eat its meat. The person who causes such an animal to dash takes its digestive tract after it has been killed, despite the hard work the person had done. That is why people say, ‘he who dashes a dikdik gets its digestive tract.’
The proverb is used comparatively to refer to people who value the work of others, even if they are less prominent. Such individuals leave behind their cherished pursuits and pursue the interests of others, which are less important compared to their own. The tasks are compared to a digestive tract that is of little benefit to the person who spent a lot of time chasing the animal. That is why people say, ‘he who dashes a dikdik takes its digestive tract.’
The proverb teaches people about understanding how to appreciate others and give them the right they deserve. That understanding will help those people in doing justice to other people in their lives.
Matthew 9:21;
Luke 12: 32-34;
Colossians 3: 1-2.