Imbuki ya lusumo lunulo, ingilile kuli munhu uyo olindaga shili mungunda. Unindi ng’wunuyo ojilindaga ishili jinijo bhuli lushigu, aliyo lulu, ishili jinijo jamanaga jushila duhu.
Nose bhuyibhuja giki, ‘nibhuli jigumanaga juliwa ishili jiniji?” Umo obho uyomba, “ditagi bhukengeji kugiki dudule gudebha chiza.” Aho bhakengela chiza bhubhona giki, gashinaga umunhu uyo olijindaga ishili jinijo, huyo ojilyaga. Hunagwene bhagayomba giki, “unindi o Shili huni o shili.”
Ulusumo lunulo lugalenganijiyagwa kuli munhu uyo agajikenagulaga sagala ijikolo jakwe bho weyi ng’winikili, umukikalile kakwe. Umunhu ng’wunuyo, agajimalaga isabho jakwe bho gujitumamila sagala na gujilekanija. Uweyi agajimalaga isabho jinijo aliyo unindi ojo nu weyi ng’winikili.
Umunhu ng’wunuyo, agikilolaga nu nindi o shili uyo ojikamala ishili ijo ojilindaga, kunguno nu weyi agajikenagulaga sagala isabho jakwe. Hunagwene abhanhu bhagang’wilaga giki, “unindi o shili huni o shili.”
Ulusumo lunulo, lolanga bhanhu higulya ya kudebha gujilanghana chiza isabho jabho bho guleka gujikenagula sagala, umukikalile kabho, kugiki bhadule gupandika matwajo mingi, umuwikaji bhobho.
Yohana 18:2-5.
KISWAHILI: MLINZI WA KUNDE NDIYE MLAJI WA KUNDE.
Chanzo cha methali hiyo kilitokea kwa mtu aliyekuwa akilinda kunde shambani. Mlinzi huyo wa kunde alikuwa akilinda kila siku, lakini kunde hizo zilikuwa zikiendelea kuisha tu.
Mwishowe walijiuliza kwamba, “kwa nini kunde hizi zinaendelea kuisha?” Mmoja wao alisema, “tufanye utafiti vizuri ili tuweze kufahamu.” Walipofanya utafiki huo, waligundua kwamba, kumbe mtu aliyekuwa akizilinda kunde hizo ndiye aliyekuwa akizila. Ndiyo maana walisema kwamba, “mlinzi wa kunde ndiye mlaji wa kunde.”
Methali hiyo hulinganishwa kwa mtu yule ambaye huiharibu mali yake mwenyewe kwa kuitumia vibaya, katika maisha yake. Mtu huyo, huzimaliza mali zake mwenyewe kwa kuzitumia hovyo. Yeye badala ya kuzitunza mali hizo huziharibu kwa kuzitelekeza na kupangia matumizi mabaya.
Mtu huyo, hufanana na mlinzi wa kunde aliyekuwa akizimaliza kunde hizo kwa kuzila mwenyewe, kwa sababu naye huiharibu mwenyewe mali yake hiyo kwa kuitumia vibaya. Ndiyo maana watu humwambia kwamba, “mlinzi wa kunde ndiye mlaji wa kunde.”
Methali hiyo, hufundisha watu juu ya kuelewa namna ya kuzitunza vizuri mali zao, kwa kuacha kuzitumia kwenye matumizi ya hovyo, ili waweze kupata maendeleo mengi zaidi maishani mwao.
Yohana 18:2-5.
ENGLISH: THE GUARD OF THE COW-PEAS IS THE ONE WHO EATS THEM.
The origin of the above proverb came from a man who was guarding a field of legumes. He was guarding it daily, but the legumes were still running out.
Finally they wondered, “Why do these legumes continue to run out?” One of them said, “Let us do a good research so that we can understand what is going on.” When they did such research, they discovered that the person who was guarding the legumes was actually eating them. That is why they said, “the guard of the cow-peas is the one who eats them.”
The proverb is likened to a man who destroys his own properties by abusing them, in his life. He, in effect, squanders his resources on wasteful usage. Instead of safeguarding them, he destroys them by abandoning and plundering them.
Such man is like the caretaker of the legumes who was eating them himself, because he was also destroying his own properties by abusing them. That is why people say to him that, “the guard of the cow-peas is the one who eats them.”
This proverb teaches people on how to have good care of their possessions, by stopping not misusing them, so that they can make more progress in their lives.
John 18: 2-5.